Είναι ένα από τα
αρχαιότερα χωριά της Κρήτης και διατηρεί σε σημαντικό βαθμό ακόμη αναλλοίωτη
την παλιά αρχιτεκτονική φυσιογνωμία της.
SPONSORAS WEB TV
ΚΑΦΕ ΜΠΑΡ ΑΛΕΞΑΔΡΟΣ
ΚΡΙΤΣΑ
ΛΑΣΙΘΙΟΥ ΤΗΛ 2841051980
Πάρκινγκ: Χώρος
στάθμευσης
Σερβίρει: πρωινό, καφέ
και ποτά
TO ΚΑΦΕ ΜΠΑΡ ΑΛΕΞΑΔΡΟΣ
διαθέτει μπιλιάρδα,
υπολογιστές για ιντερνετ,
και προβάλλονται
ζωντανά ευρωπαϊκά και διεθνή παιχνίδια ποδοσφαίρου κ.α.
Οι κάτοικοι της Kριτσάς είναι απόγονοι της Λατούς Ετέρας, της οποίας τα ερείπια βρίσκονται 3 χλμ. βοριοανατολικά του χωριού.
Από τις λίγες ανασκαφές που έχουν γίνει ως τώρα στην Κριτσά, ήρθαν στο
φως ο χώρος της αγοράς με το Πρυτανείο, την εξέδρα και το Ιερό της Πόλης.
Αδιάκοπη είναι η παρουσία ανθρώπων στο χώρο της Κριτσάς τουλάχιστον από τα
υστερομινωικά χρόνια και μετά. Θεωρείται βέβαιη η ακμή της στα Βυζαντινά χρόνια
Αν και ερημώθηκε από
τους Άραβες (823), κατοικήθηκε ξανά το 961 και γνώρισε νέα άνθηση στα χρόνια
της Φραγκοκρατίας (13ος και 14ος αιώνας). Ήταν το μεγαλύτερο χωριό της Κρήτης
καθ' όλο το Μεσαίωνα και αποτελούνταν από διαφορετικές συνοικίες οι οποίες
αναφέρονταν ξεχωριστά στις απογραφές.
Το 1832 ξεκίνησε τη
λειτουργία του το ελληνικό σχολείο του οικισμού, ενώ το 1867 η Κριτσά έγινε
έδρα Δήμου που συμπεριλάμβανε τον Κρούστα, την Πρίνα, το Καλό Χωριό, το
Μαρδάτι, τον Άγιο Νικόλαο, τα Μέσα Λακώνια και τις Τάπες.
Το 1925 έγινε κοινότητα και από το 1998 αποτελεί ένα από τα 14 δημοτικά διαμερίσματα του Δήμου Αγίου Νικολάου.
Το 1925 έγινε κοινότητα και από το 1998 αποτελεί ένα από τα 14 δημοτικά διαμερίσματα του Δήμου Αγίου Νικολάου.
Το Καθαρό είναι
οροπέδιο στην οροσειρά της Δίκτης στο νομό Λασιθίου Κρήτης. Βρίσκεται σε
υψόμετρο περίπου 1150 μέτρων και απέχει 16 χιλιόμετρα από την Κριτσά και 12
χιλιόμετρα από το οροπέδιο Λασιθίου.
Κατοικείται κυρίως το καλοκαίρι από βοσκούς, ενώ δεν λείπουν και οι καλλιέργειες καθ' όλη τη διάρκεια του χρόνου. Στο Καθαρό υπάρχει ένα ιδιαίτερο καθεστώς ιδιοκτησίας της γης, καθώς όλη η έκταση του Καθαρού ανήκει αποκλειστικά στο δημοτικό διαμέρισμα Κριτσάς, και μόνο οι μόνιμοι εγγεγραμμένοι κάτοικοι του χωριού έχουν το δικαίωμα να χτίσουν στο Καθαρό.
Κατοικείται κυρίως το καλοκαίρι από βοσκούς, ενώ δεν λείπουν και οι καλλιέργειες καθ' όλη τη διάρκεια του χρόνου. Στο Καθαρό υπάρχει ένα ιδιαίτερο καθεστώς ιδιοκτησίας της γης, καθώς όλη η έκταση του Καθαρού ανήκει αποκλειστικά στο δημοτικό διαμέρισμα Κριτσάς, και μόνο οι μόνιμοι εγγεγραμμένοι κάτοικοι του χωριού έχουν το δικαίωμα να χτίσουν στο Καθαρό.
Το 1961 απογράφεται με
0 κατοίκους όπως το 1971 και το 1981. Μόνο το 1991 έχει 4 κατοίκους και ανήκει
στην ίδια κοινότητα. Το τοπωνύμιο μάλλον εδαφολογικής προέλευσης-όπως και ο
Ομαλός στο νομό Χανίων. Οι ποιμένες κινούν τα κοπάδια τους μέχρι το οροπέδιο από
τις 15 Μαΐου και ζουν εκεί μέχρι τις πρώτες ημέρες του Νοεμβρίου, όταν αφήνουν
τα κοπάδια στο οροπέδιο για τη χαμηλότερη περιοχή της Κριτσάς, ενώ δεν λείπουν
και οι καλλιέργειες καθ΄όλη τη διάρκεια του χρόνου. Υπάρχουν μόνο μερικά
σπίτια, όπου συνήθως ζουν ποιμένες. Παράγουν μικρά λαχανικά και φρούτα, νόστιμο
τυρί συνήθως για τις ανάγκες τους. Η ηλεκτρική ενέργεια παράγεται μόνο από
γεννήτριες.
Κάθε έτος, το χειμώνα,
οι βαριές χιονοπτώσεις καλύπτουν όλα τα σπίτια με αποτέλεσμα η χλωρίδα και
πανίδα στο Καθαρό να μην είναι τόσο συνηθισμένες. Τον Αύγουστο, έχουμε δύο
τοπικούς εορτασμούς κάθε έτος: - στις 6 Αυγούστου, ο εορτασμός της τοπικής
εκκλησίας Αφέντης Χρήστος (Ιησούς Χριστός) - ο εορτασμός του ποιμένα.
Το Οροπέδιο μήκους 10
χιλιομέτρων και εύρους 15 από της κορυφής Πίτουρου μέχρι Λάκκο Καδή,
αποτελείται από κοιλάδες περικλειόμενες γύρω από σειρές βουνών και ορέων,
κείται προς το Β.Δ. μέρος της Κριτσάς και Ν.Α.
της Επαρχίας Λασηθίου, απέχει δε από την κωμόπολη της Κριτσάς 16 χιλιόμετρα και από την επαρχία Λασηθίου 10 χιλιόμετρα. Μετά την κατοχή της Κρήτης από τους Ενετούς, περιήλθε στη κατοχή ενός φεουδαρχία ενετού ο οποίος είχε σαν θερινό ενδιαίτημα μετά της κτηνοτροφίας και μελισσοκομίας το διαμέρισμα Άγιος Γεώργιος, Χειροκουμάδια, Περβόλα Μελιτίνο όπου έκτισε υδρόμυλους και καλλιεργούσε κήπους δένδρα καρυδιές, αμυγδαλιές, αχλαδιές κ.λ.π.
Μετά την υπαγωγή του νησιού στους Τούρκους οροπέδιο περιήλθε στην κατοχή αυτών και συγκεκριμένα στη κατοχή του γενιτσάραγα Ηρακλείου Χανιαλή, δοθέντος ότι η Κρήτη μετά την υποταγή περιήλθε στη κατοχή Τριών μεγάλων οικογενειών των Μπετρίδων, Χανιαλίδων και Ιτζιτάρηδων οι όποιοι μοίρασαν τις μεγάλες εκτάσεις του νησιού, τον Ομαλό στα Χανιά στους Πετρίδες, στους ευρισκομένους στο Ηράκλειο Χανιαλήδες της οροσειράς Γιούχτα Αρχανών και δείκτης όπου το Οροπέδιο του καθαρού και στους Ιτζιτάρηδες την οροσειρά της Σητείας.
Μετά την πάροδο των χρόνων, οι αδελφοί Χουσεϊν Μπιν και Ισμαήλ Μπίν, εδώρησαν το Οροπέδιο του Καθαρού στην Κοινότητα Κριτσάς.
Για το σκοπό αυτό εκδόθηκε αυτοκρατορικό διάταγμα Φιρμάνι από της Α.Αυτοκρατορικής μεγαλειότητας του σουλτάνου, με τον όρο κάθε κάτοικος της Κριτσάς θα νέμεται μόνο επί του οροπεδίου, χωρίς δικαίωμα μεταβιβάσεως ούτε σπιθαμής γης εκ τούτου εις ουδένα.
της Επαρχίας Λασηθίου, απέχει δε από την κωμόπολη της Κριτσάς 16 χιλιόμετρα και από την επαρχία Λασηθίου 10 χιλιόμετρα. Μετά την κατοχή της Κρήτης από τους Ενετούς, περιήλθε στη κατοχή ενός φεουδαρχία ενετού ο οποίος είχε σαν θερινό ενδιαίτημα μετά της κτηνοτροφίας και μελισσοκομίας το διαμέρισμα Άγιος Γεώργιος, Χειροκουμάδια, Περβόλα Μελιτίνο όπου έκτισε υδρόμυλους και καλλιεργούσε κήπους δένδρα καρυδιές, αμυγδαλιές, αχλαδιές κ.λ.π.
Μετά την υπαγωγή του νησιού στους Τούρκους οροπέδιο περιήλθε στην κατοχή αυτών και συγκεκριμένα στη κατοχή του γενιτσάραγα Ηρακλείου Χανιαλή, δοθέντος ότι η Κρήτη μετά την υποταγή περιήλθε στη κατοχή Τριών μεγάλων οικογενειών των Μπετρίδων, Χανιαλίδων και Ιτζιτάρηδων οι όποιοι μοίρασαν τις μεγάλες εκτάσεις του νησιού, τον Ομαλό στα Χανιά στους Πετρίδες, στους ευρισκομένους στο Ηράκλειο Χανιαλήδες της οροσειράς Γιούχτα Αρχανών και δείκτης όπου το Οροπέδιο του καθαρού και στους Ιτζιτάρηδες την οροσειρά της Σητείας.
Μετά την πάροδο των χρόνων, οι αδελφοί Χουσεϊν Μπιν και Ισμαήλ Μπίν, εδώρησαν το Οροπέδιο του Καθαρού στην Κοινότητα Κριτσάς.
Για το σκοπό αυτό εκδόθηκε αυτοκρατορικό διάταγμα Φιρμάνι από της Α.Αυτοκρατορικής μεγαλειότητας του σουλτάνου, με τον όρο κάθε κάτοικος της Κριτσάς θα νέμεται μόνο επί του οροπεδίου, χωρίς δικαίωμα μεταβιβάσεως ούτε σπιθαμής γης εκ τούτου εις ουδένα.
SPONSORAS WEB TV
ΚΑΦΕ ΜΠΑΡ ΑΛΕΞΑΔΡΟΣ
ΚΡΙΤΣΑ ΛΑΣΙΘΙΟΥ ΤΗΛ 2841051980
Πάρκινγκ: Χώρος στάθμευσης
Σερβίρει: πρωινό, καφέ και ποτά
